Υδράργυρος

Οι αποσπασματικές πληροφορίες που λαμβάνει ένας καταναλωτής από το διαδίκτυο ή τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σχετικά με τα οφέλη και την πιθανή διακινδύνευση από την κατανάλωση των ψαριών, μπορούν να οδηγήσουν σε σύγχυση και παρερμηνείες. Ο καταναλωτής τις περισσότερες φορές τίθεται μπροστά από ένα δίλημμα: Από τη μία ότι η κατανάλωση ψαριών – κυρίως μέσω των Ω-3 λιπαρών οξέων (βλέπε μύθοι και αλήθειες Νο.2) – έχει θετικό πρόσημο στη φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού και για το λόγο αυτό, θα πρέπει να καταναλώνονται σε μεγάλες ποσότητες, ενώ την ίδια στιγμή ενώσεις καταναλωτών, εθνικές αρχές χωρών εκδίδουν συμβουλές, προτρέποντας την προσοχή στην κατανάλωση ορισμένων ειδών ψαριών από συγκεκριμένες περιοχές.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας θεωρεί τον υδράργυρο (Hg) ανάμεσα στις 10 χημικές ουσίες που δύναται να προκαλέσουν σημαντική ανησυχία για τη δημόσια υγεία. Τα στοιχεία της εκτεταμένης ανθρωπογενούς μόλυνσης του περιβάλλοντος με υδράργυρο (Hg) οδήγησαν στην πρόσφατη σύμβαση της Μιναμάτα (Minamata), η οποία είναι μια διεθνής συνθήκη που έχει σχεδιαστεί για την προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος, από ανθρωπογενείς εκπομπές και απελευθερώσεις υδραργύρου και ενώσεων υδραργύρου. Ως καταναλωτές αντιλαμβανόμαστε την προσπάθεια αυτή, με την απαγόρευση από την Ε.Ε. της χρήσης θερμομέτρων, πιεσόμετρων και άλλων οργάνων που περιέχουν υδράργυρο.

Στο θαλάσσιο περιβάλλον, ο ανόργανος υδράργυρος μετατρέπεται, μέσω μεθυλίωσης, από μικροοργανισμούς σε μεθυλιούχο υδράργυρο, η οποία είναι και η πλέον απαντώμενη μορφή του υδραργύρου στη θάλασσα (90%). Με τη σειρά του, ο μεθυλιούχος υδράργυρος διασπείρεται στο θαλάσσιο περιβάλλον και στους πελαγικούς οργανισμούς πολύ γρήγορα και στη συνέχεια βιο-συσσωρεύεται σε αυτούς. Αν και τις περισσότερες φορές η συγκέντρωση του υδραργύρου στα ψάρια είναι αρκετά μικρότερη από το νομοθετικό όριο που έχει προτείνει η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας των τροφίμων, εντούτοις ψάρια θηρευτές, όπως οι ξιφίες και τα καρχαριοειδή, έχει αναφερθεί ότι περιέχουν σημαντικά υψηλότερες συγκεντρώσεις υδραργύρου. Ψάρια θηρευτές που έχουν μεγαλύτερο μέγεθος, ζούνε για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και βρίσκονται σε μεγάλο τροφικό επίπεδο (το τροφικό επίπεδο ορίζει τη θέση ενός οργανισμού στο οικοσύστημα), συσσωρεύουν συνήθως μεγαλύτερες ποσότητες υδραργύρου.

Μία δεκαετία περίπου πριν (2012), ο Εθνικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των Η.Π.Α. (FDA) και η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος (USEPA), δημοσίευσαν προειδοποίηση για την κατανάλωση τόνου. Η προειδοποίηση ανέφερε ότι ορισμένα είδη τόνου, τα οποία έχουν την τάση να βιο-συσσωρεύουν υδράργυρο περισσότερο από τα υπόλοιπα είδη, έχουν ως συνέπεια για την πληθυσμιακή ομάδα που καταναλώνει μεγάλες ποσότητές τους, να ενδέχεται να αυξηθεί το επίπεδο της διακινδύνευσης έκθεσης στην τοξικότητα του υδραργύρου.

Η αύξηση της πρόσληψης μολυσμένων με Hg τροφίμων, που ξεπερνούν τα επιτρεπόμενα όρια που έχει θεσπίσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, έχει συνδεθεί από το σύνολο των ερευνητών με τη συχνή κατανάλωση μεγάλων σε μέγεθος ειδών τόνου. Κονσέρβες τόνου οι οποίες περιέχουν τα μεγάλα σε μέγεθος είδη του κιτρινόπτερου τόνου (Thunnus albacares) και λευκού ή μακρυπτέρυγου τόνου (thunnus alaluga) περιέχουν τιμές υδραργύρου σε μεσαία επίπεδα. Αντίθετα, κονσέρβες τόνου οι οποίες περιέχουν το μικρότερο σε μέγεθος είδος του τόνου Skipjack (Katsuwonus pelamis), περιέχει λιγότερο από το ένα τρίτο της συγκέντρωσης του υδραργύρου των παραπάνω ειδών. Στην ΤΡΑΤΑ χρησιμοποιούμε αποκλειστικά το είδος του τόνου Skipjack και ελέγχουμε τη συγκέντρωση του υδραργύρου σε κάθε παρτίδα τόνου, έχοντας πολύ χαμηλότερα όρια αποδοχής από αυτά που ορίζει η ευρωπαϊκή νομοθεσία. Παράλληλα, συνεισφέρουμε και στην ορθολογική και αειφόρο διαχείριση των αλιευμάτων, αφού το είδος του τόνου Skipjack, δεν ανήκει στην επίσημη Κόκκινη Λίστα των απειλούμενων ειδών που εκδίδει η Διεθνής Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN). Αντίθετα, άλλα είδη τόνου όπως ο κιτρινόπτερος τόνος και ο λευκός ή μακρυπτέρυγος τόνος, κατατάσσονται στα «σχεδόν απειλούμενα είδη».

Απολαύστε λοιπόν άφοβα ζουμερά κομμάτια τόνου Skipjack TRATA. Κάνει καλό και στην αειφόρο αλιεία.